Możliwość pobierania przez gminę opłat za eksponowanie w przestrzeni publicznej tablic lub urządzeń reklamowych („opłat reklamowych”) dopuszczona jest przez art. 17a ustawy z 12 stycznia 1991 roku o podatkach  i opłatach lokalnych (ustawa piop.). Warunkiem koniecznym do pobierania tych opłat jest podjęcie przez radę gminy tzw. uchwały krajobrazowej, tj. uchwały określonej w art. 37a ustawy z 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Obie omawiane delegacje ustawowe zostały wprowadzone w ramach ustawy z 24 kwietnia 2015 roku o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu.

Dopuszczeniu w 2015 roku możliwości poboru opłat reklamowych towarzyszyło określenie (w art. 19 ust. 1 lit. g i lit. h ustawy piop.) ich maksymalnej stawki. Składa się ona z dwóch części: stałej i zmiennej. Maksymalna stawka części stałej wynosi 2,5 zł / dzień, natomiast maksymalna stawka części zmiennej – 0,2 zł / dzień / m2. Do opracowania niniejszego studium przypadku wykorzystano inwentaryzację tablic i urządzeń reklamowych wykonaną przez Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie dla dzielnicy Rury. W inwentaryzacji ujęto 302 obiekty o łącznej powierzchni 3939 m2.

W przypadku podjęcia przez radę miasta Lublina uchwały krajobrazowej i przyjęcia w niej maksymalnych stawek opłaty reklamowej – w skali roku z obszaru dzielnicy Rury możliwy byłby pobór opłat w wysokości:

1/ opłata stała: 302 obiekty × 2,5 zł / dzień × 365 dni =  275 575 zł / rok
2/ opłata zmienna: 3939 m2 × 0,2 zł / m2 × 365 dni  =   287 547 zł / rok
_____________________________________________________________
Razem:                                                                                        563 122 zł / rok
Przygotowanie uchwały krajobrazowej oraz wprowadzenie systemu opłat reklamowych jest dużym przedsięwzięciem. Pociągać będzie za sobą konieczność sfinansowania tych prac przez budżet miasta. Wydaje się jednak, że uzyskiwane z tego tytułu opłaty dosyć szybko zrównoważą koszty samorządu miejskiego i zapewnią odczuwalny wzrost jego dochodów.

Autor studium:

Mgr inż. arch. Marcin Świetlik – urbanista, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (1972) oraz Podyplomowego Studium Planowania Regionalnego SGPiS.  Autor wielu opracowań urbanistycznych. Zajmuje się także problematyką ekonomicznych skutków decyzji przestrzennych. Kierownik Pracowni w Biurze Planowania Rozwoju Warszawy S.A. Wiceprezes Zarządu Oddziału Warszawskiego Towarzystwa Urbanistów Polskich.

Dane wykorzystane w studium zostały opracowane w ramach projektu Narodowego Centrum Nauki (konkurs Sonata 4; DEC-2012/07/D/HS4/01569) pt. „Modelowanie widoczności powierzchni reklamowych w ocenie presji widokowej na publiczną przestrzeń miejską – podejście GIS”.

Źródło: Chmielewski Sz., Lee D., Tompalski P., Chmielewski T., Wężyk P. (2016), Measuring Measuring visual pollution by outdoor advertisements in an urban street using intervisibility analysis and public surveys. „International Journal of Geographical Information Science”, (30)4:801-818. http://dx.doi.org/10.1080/13658816.2015.1104316.

Strona internetowa projektu: visualpollution.eu