Ważnym elementem ustawy krajobrazowej jest wprowadzenie regulacji dotyczących możliwości nakładania kar pieniężnych na podmioty, które umieszczają tablice lub urządzenia reklamowe niezgodnie z przepisami uchwalonymi przez gminy. Ustawa precyzuje:

  • kto poniesie karę za nielegalną lub niezgodną z wytycznymi reklamę;
  • ile taka kara wynosi;
  • w jakim trybie i przez kogo jest ona nakładana.

Odpowiedzialna za usytuowanie nośnika reklamowego niezgodnie z zapisami uchwały krajobrazowej jest osoba lub instytucja, która go w danym miejscu umieściła. Podmiot, który ustawił tablicę reklamową lub urządzenie reklamowe niezgodnie z przepisami uchwały krajobrazowej, w myśl art. 37d ust. 1 upzp. podlega karze pieniężnej. Jeśli jednak niemożliwe jest ustalenie podmiotu, który umieścił nielegalnie reklamę, karę pieniężną wymierza się odpowiednio właścicielowi, użytkownikowi wieczystemu lub posiadaczowi samoistnemu nieruchomości lub obiektu budowlanego, na których umieszczono tablicę reklamową lub urządzenie reklamowe (art. 37d ust. 2 upzp.). Karę pieniężną wymierza, w drodze decyzji, wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Nałożenie kary na inny podmiot niż sprawcę może budzić wątpliwości co do jego zgodności z Konstytucją RP. Zgodnie bowiem z art. 42 Konstytucji, odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto dopuścił się czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia. Przy czym według Trybunału Konstytucyjnego odpowiedzialność z art. 42 nie dotyczy tylko odpowiedzialności karnej, lecz także innych form odpowiedzialności prawnej związanych z wymierzaniem kar wobec jednostki.

Możliwość karania nie tylko faktycznych sprawców, lecz także właścicieli, użytkowników wieczystych lub posiadaczy samoistnych nieruchomości lub obiektu budowlanego, na których umieszczono tablicę reklamową lub urządzenie reklamowe, jest zatem kontrowersyjna. Mogą zdarzyć się przecież takie sytuacje, w których umieszczenie obiektów reklamowych odbywać się będzie nie tylko bez zgody, ale i bez wiedzy właściciela nieruchomości. W takim przypadku właściciel nie tylko nie osiągnie żadnej korzyści z udostępnienia terenu na potrzeby reklamy, lecz także będzie zobligowany do uiszczenia kary finansowej.

Wydaje się więc, że bardziej racjonalnym rozwiązaniem byłoby obciążanie odpowiedzialnością finansową reklamodawców.